اس اس آر یک عنصر الکترونیکی نیمه هادی است که علامت اختصاری Solid State Relay یا رله حالت جامد است؛ اس اس آر عملکردی مشابه رلههای الکترومکانیکی یا کنتاکتورها دارند، با این تفاوت که هیچ عنصر متحرکی درون آنها وجود ندارد. در واقع این رلهها یک قطعه سوییچ الکترونیکی هستند، که با یک سیگنال کوچک میتوان جریان یا ولتاژ بزرگتر را کنترل کرد.
ساختار اس اس آر
در اس اس آر دو بخش مدار فرمان و مدار قدرت، توسط یک ایزوله نوری (اپتوکوپلر) از یکدیگر جدا شدهاند و برای سوییچ از نیمه هادیها استفاده میشود. با توجه به اینکه با بالا رفتن دما امکان سوختن رله اس اس آر وجود دارد، برای خنک شدن آن را بر روی یک هیت سینک “Heat Sink” نصب میکنند. مدلهایی که دارای هیت سینک هستند به اس اس آر ساده معروفند.
باید توجه داشت که در جریانهای پایین اجباری به استفاده از هیت سینک نیست. ولی در اس اس آر های آمپر بالا به دلیل تولید حرارت زیاد و سوختن اس اس آر از هیت سینک باید استفاده شود.
مشخصات ظاهری و فنی اس اس آر تک فاز SSR-25DA
اس اس آر ها دارای محدوده جریان 1 تا 800 آمپر در مدلهای تکفاز و سه فاز هستند. اس اس آر فوتک تک فاز SSR-25DA دارای 4 ترمینال است.
اس اس آر فوتک SSR-25DA تک فاز است.
از نظر نوع بار میتوان اس اس آر را به اهمی، موتوری، DC و AC تقسیم کرد. در انتخاب اس اس آر باید به نوع بار دقت داشت و رله مناسب بار را انتخاب کرد.
انواع اس اس آر تک فاز از نظر نوع ورودی
اس اس آر می تواند جهت قطع و وصل مدار الکتریکی (دقیقا مانند یک کلید ) عمل نموده یا جهت کنترل ولتاژ مدار استفاده گردد. با این تفاوت که هیچ قطعه مکانیکی درون آن وجود ندارد. ورودی انواعی که جهت قطع و وصل مدار استفاده میشوند عموما دارای مقادیر (4-32) VDC یا (100-240) VAC میباشند که با مراجعه به کاتالوگ عدد دقیق قابل مشاهده است. با اعمال ولتاژ تحریک به اس اس آر، رله روشن شده و از حالت قطع به حالت وصل میرود و مدار خروجی آن بسته شده و موجب برقراری مدار الکتریکی در خروجی میگردد.
ورودی اس اس آر فوتک تک فاز VDC (4-32) است.
در صورتی که اس اس آر به منظور کنترل ولتاژ باشد ورودی آن اغلب به صورت (4-20)mA یا (0-10)V و یا ورودی اهمی است. با اعمال این سیگنالهای ورودی، خروجی ولتاژ به صورت خطی تغییر مییابد. برای استفاده از اس اس آر با ورودی اهمی باید از پتاسیومتر مناسب با توجه به ورودی رله استفاده کرد.
نکات مهم در هنگام خرید اس اس آر:
1- نوع ورودی و خروجی اس اس آر
2- رنج ولتاژ و جریان خروجی
3- توجه به نوع بار (موتوری، اهمی ، AC، DC و …)
4- تعداد فاز
5- انتخاب هیت سینک مناسب
6- انتخاب فیوز مناسب
مزایای اس اس آر تک فاز
سرعت قطع و وصل بسیار بالا نسبت به مدلهای الکترومکانیکی
عدم ایجاد جرقه هنگام سوییچینگ
مناسب برای استفاده در محلهایی که امکان انفجار و احتراق وجود دارد.
طول عمر بالا (به دلیل نداشتن قطعه مکانیکی)
مقاومت بالا در برابر لرزش و ضربه
عملکرد بدون صدا
ابعاد بسیار کوچک
طراحی متنوع برای مدارهای AC / DC
نکته مهم در رابطه با اس اس آر و کنتاکتور
یک اس اس آر یا کنتاکتور را میتوان برای قطع و وصل یک مدار AC و یا حتی DC (البته با رعایت برخی نکات) استفاده کرد. ولی از آنجا که اس اس آر از المانهای نیمه هادی تشکیل شده، نمیتوان از اس اس آر نوع AC برای بار DC استفاده کرد.
تنوع اس اس آر بسیار زیاد است و با ویژگیهای کاربردی مختلف ساخته میشوند. جایگزین کردن یک اس اس آر با SSR دیگر نیازمند بررسی و کارشناسی دقیق است. مهندسان فروش برق و صنعت بینالملل نماینده فروش محصولات فوتک در ایران آماده ارائه خدمات مشاوره، فروش و توزیع تجهیزات اتوماسیون صنعتی Fotek در ایران میباشد. جهت مشاوره و خرید با مشاورین فروش این مجموعه تماس حاصل فرمائید.