رله اس اس آر (SSR) آتونیکس – سری SR1

رله اس اس آر چیست؟

رله اس اس آر یک عنصر الکترونیکی نیمه هادی است. SSR که علامت اختصاری Solid State Relay یا رله حالت جامد است؛ عملکردی مشابه رله‌های الکترومکانیکی یا کنتاکتورها دارند، با این تفاوت که هیچ عنصر متحرکی درون آن‌ها وجود ندارد. در واقع این رله‌ها یک قطعه سوییچ الکترونیکی هستند، که با یک سیگنال کوچک می‌توان جریان یا ولتاژ بزرگتر را کنترل کرد.

ساختار رله اس اس آر

در این رله‌ها 2 بخش مدار فرمان و مدار قدرت، توسط یک ایزوله نوری (اپتوکوپلر) از یکدیگر جدا شده‌اند و برای سوییچ از نیمه هادی‌ها استفاده می‌شود. با توجه به اینکه با بالا رفتن دما امکان سوختن رله وجود دارد، برای خنک شدن آن را بر روی یک هیت سینک "Heat Sink" نصب می‌کنند. مدل‌هایی که دارای هیت سینک هستند به رله اس اس آر ساده معروفند.
باید توجه داشت که در جریان‌های پایین اجباری به استفاده از هیت سینک نیست. ولی در جریان‌های بالا به دلیل تولید حرارت زیاد و سوختن اس اس آر از هیت سینک باید استفاده شود.

رله فیوزدار

در صورت رخ دادن اتصال کوتاه در خروجی SSR ، رله SSR قطعا می‌سوزد. جهت جلوگیری از سوختن رله باید از فیوزهای ذوب سریع "Fast Fuse" با توجه به کاتالوگ استفاده کرد. این فیوز حفاظتی می‌تواند خارج از خود رله یا روی خود رله به صورت کامپکت استفاده شود. مزیت استفاده از رله فیوزدار این است که در صورت بروز اتصال کوتاه در خروجی اس اس آر، فیوز آن می‌سوزد و خود رله آسیب نمی‌بیند.

مشخصات فنی رله اس اس آر

رله اس اس آر دارای محدوده جریان 1 تا 800 آمپر در مدل‌های تک‌فاز و سه فاز هستند. SSR تک فاز دارای 4 ترمینال و SSR سه فاز دارای 8 ترمینال است.

رله اس اس آر آتونیکس SR1-1250 تک فاز است.

از نظر نوع بار می‌توان رله اس اس آر را به اهمی، موتوری، DC و AC تقسیم کرد. در انتخاب SSR باید به نوع بار دقت داشت و رله اس اس آر مناسب بار را انتخاب کرد.

انواع اس اس آر از نظرنوع تحریک ورودی

اس اس آر می تواند جهت قطع و وصل مدار الکتریکی (دقیقا مانند یک کلید ) عمل نموده یا جهت کنترل ولتاژ مدار استفاده گردد. با این تفاوت که هیچ قطعه مکانیکی درون آن وجود ندارد. ورودی انواعی که جهت قطع و وصل مدار استفاده می‌شوند عموما دارای مقادیر (4-30) VDC یا (100-240) VAC می‌باشند که با مراجعه به کاتالوگ عدد دقیق قابل مشاهده است. با اعمال ولتاژ تحریک به اس اس آر، SSR روشن شده و از حالت قطع به حالت وصل می‌رود و مدار خروجی آن بسته شده و موجب برقراری مدار الکتریکی در خروجی می‌گردد.

ورودی رله اس اس آر SR1-1250 آتونیکس VDC (4-30) است.

در صورتی که SSR به منظور کنترل ولتاژ باشد ورودی آن اغلب به صورت (4-20)mA یا (0-10)V و یا ورودی اهمی است. با اعمال این سیگنال‌های ورودی، خروجی ولتاژ به صورت خطی تغییر می‌یابد. برای استفاده از اس اس آر با ورودی اهمی باید از پتاسیومتر مناسب با توجه به ورودی اس اس آر استفاده کرد.

نکات مهم در هنگام خرید رله اس اس آر:

1- نوع تحریک (ورودی) و خروجی SSR
2- رنج ولتاژ و جریان خروجی
3- توجه به نوع بار (موتوری، اهمی ، AC، DC و ...)
4- تعداد فاز
5- انتخاب هیت سینک مناسب
6- انتخاب فیوز مناسب

مزایای رله اس اس آر

سرعت قطع و وصل بسیار بالا نسبت به مدل‌های الکترومکانیکی
عدم ایجاد جرقه هنگام سوییچینگ
مناسب برای استفاده در محل‌هایی که امکان انفجار و احتراق وجود دارد.
طول عمر بالا (به دلیل نداشتن قطعه مکانیکی)
مقاومت بالا در برابر لرزش و ضربه
عملکرد بدون صدا
ابعاد بسیار کوچک
طراحی متنوع برای مدار‌های AC / DC

نکته مهم در رابطه با رله اس اس آر و کنتاکتور

یک رله اس اس آر یا کنتاکتور را می‌توان برای قطع و وصل یک مدار AC و یا حتی DC (البته با رعایت برخی نکات) استفاده کرد. ولی از آنجا که SSR از المان‌های نیمه هادی تشکیل شده، نمی‌توان از SSR نوع AC برای بار DC استفاده کرد.

تنوع رله اس اس آر بسیار زیاد است و با ویژگی‌های کاربردی مختلف ساخته می‌شوند. جایگزین کردن یک رله با رله اس اس آر دیگر نیازمند بررسی و کارشناسی دقیق است. مهندسان فروش برق و صنعت بین‌الملل نماینده فروش محصولات آتونیکس در ایران آماده ارائه خدمات مشاوره، فروش و توزیع تجهیزات اتوماسیون صنعتی Autonics در ایران می‌باشد. جهت مشاوره و خرید با مشاورین فروش این مجموعه تماس حاصل فرمائید.