SSR یک عنصر الکترونیکی نیمه هادی است که علامت اختصاری Solid State Relay یا رله حالت جامد است؛ SSR عملکردی مشابه رلههای الکترومکانیکی یا کنتاکتورها دارند، با این تفاوت که هیچ عنصر متحرکی درون آنها وجود ندارد. در واقع این رلهها یک قطعه سوییچ الکترونیکی هستند، که با یک سیگنال کوچک میتوان جریان یا ولتاژ بزرگتر را کنترل کرد.
ساختار SSR
در SSR دو بخش مدار فرمان و مدار قدرت، توسط یک ایزوله نوری (اپتوکوپلر) از یکدیگر جدا شدهاند و برای سوییچ از نیمه هادیها استفاده میشود. با توجه به اینکه با بالا رفتن دما امکان سوختن رله SSR وجود دارد، برای خنک شدن آن را بر روی یک هیت سینک “Heat Sink” نصب میکنند. مدلهایی که دارای هیت سینک هستند به SSR ساده معروفند.
باید توجه داشت که در جریانهای پایین اجباری به استفاده از هیت سینک نیست. ولی در SSR های آمپر بالا به دلیل تولید حرارت زیاد و سوختن SSR از هیت سینک باید استفاده شود.
مشخصات ظاهری و فنی SSR سه فاز TSR-25DA-H
SSR ها دارای محدوده جریان 1 تا 800 آمپر در مدلهای تکفاز و سه فاز هستند. SSR سه فاز فوتک TSR-25DA-H دارای 8 ترمینال است.
از نظر نوع بار میتوان SSR را به اهمی، موتوری، DC و AC تقسیم کرد. در انتخاب SSR باید به نوع بار دقت داشت و رله مناسب بار را انتخاب کرد.
انواع SSR سه فاز از نظر نوع ورودی
SSR می تواند جهت قطع و وصل مدار الکتریکی (دقیقا مانند یک کلید ) عمل نموده یا جهت کنترل ولتاژ مدار استفاده گردد. با این تفاوت که هیچ قطعه مکانیکی درون آن وجود ندارد. ورودی انواعی که جهت قطع و وصل مدار استفاده میشوند عموما دارای مقادیر (4-32) VDC یا (100-240) VAC میباشند که با مراجعه به کاتالوگ عدد دقیق قابل مشاهده است. با اعمال ولتاژ تحریک به SSR، رله روشن شده و از حالت قطع به حالت وصل میرود و مدار خروجی آن بسته شده و موجب برقراری مدار الکتریکی در خروجی میگردد.
ورودی SSR سه فاز فوتک TSR-25DA-H مقدار VDC (4-32) است.
در صورتی که SSR به منظور کنترل ولتاژ باشد ورودی آن اغلب به صورت (4-20)mA یا (0-10)V و یا ورودی اهمی است. با اعمال این سیگنالهای ورودی، خروجی ولتاژ به صورت خطی تغییر مییابد. برای استفاده از SSR با ورودی اهمی باید از پتاسیومتر مناسب با توجه به ورودی SSR استفاده کرد.
نکات مهم در هنگام خرید SSR:
1- نوع ورودی و خروجی SSR
2- رنج ولتاژ و جریان خروجی
3- توجه به نوع بار (موتوری، اهمی ، AC، DC و …)
4- تعداد فاز
5- انتخاب هیت سینک مناسب
6- انتخاب فیوز مناسب
مزایای SSR سه فاز
در SSR سه فاز نسبت به مدلهای الکترومکانیکی سرعت قطع و وصل بسیار بالا است. در هنگام سوئیچینگ جرقه ایجاد نمیشود. SSR سه فاز در محل هایی که امکان انفجار و احتراق وجود دارد بسیار مناسب است. در داخل این SSR ها قطعه مکانیکی وجود ندارد و همین موضوع سبب طول عمر بالا و عملکرد بدون صدای آن میشود. ابعاد SSR سه فاز نسبت به کنتاکتورها بسیار کوچک است.
نکته مهم در رابطه با SSR و کنتاکتور
یک SSR یا کنتاکتور را میتوان برای قطع و وصل یک مدار AC و یا حتی DC (البته با رعایت برخی نکات) استفاده کرد. ولی از آنجا که SSR از المانهای نیمه هادی تشکیل شده، نمیتوان از SSR نوع AC برای بار DC استفاده کرد.
تنوع SSR بسیار زیاد است و با ویژگیهای کاربردی مختلف ساخته میشوند. جایگزین کردن یک اس اس آر با SSR دیگر نیازمند بررسی و کارشناسی دقیق است. مهندسان فروش برق و صنعت بینالملل نماینده فروش محصولات فوتک در ایران آماده ارائه خدمات مشاوره، فروش و توزیع تجهیزات اتوماسیون صنعتی Fotek در ایران میباشد. جهت مشاوره و خرید با مشاورین فروش این مجموعه تماس حاصل فرمائید.