انکودر چرخشی

در دنیای امروز که صنعت و تکنولوژی با سرعتی چشمگیر در حال پیشرفت است، دستگاه‌ها و ماشین‌آلات نیاز دارند موقعیت، سرعت و جهت حرکت اجزای متحرکشان را با دقتی بالا کنترل کنند. یکی از ابزارهای کلیدی برای دستیابی به این دقت، انکودر چرخشی (Rotary Encoder) است.

شاید در نگاه اول، انکودر یک قطعه کوچک و ساده به نظر برسد، اما حقیقت این است که همین قطعه کوچک نقشی حیاتی در عملکرد دقیق روبات‌ها، ماشین‌آلات CNC، آسانسورها، نوار نقاله‌ها، توربین‌های بادی و حتی چاپگرهای خانگی ایفا می‌کند. به زبان ساده، انکودر چرخشی یک سنسور است که حرکت دورانی یک شفت یا محور را به سیگنال الکتریکی تبدیل می‌کند تا دستگاه بتواند آن را بفهمد.

انکودر چرخشی با نام شفت انکودر نیز شناخته می شود. انکودر چرخشی وسیله ای الکترومکانیکی است که موقعیت زاویه ای یا حرکت یک شفت یا محور را به سیگنال های خروجی آنالوگ یا دیجیتال تبدیل می کند.انکودر چرخشی دو نوع اصلی دارد: مطلق و افزایشی. خروجی انکودر مطلق موقعیت شفت فعلی را نشان می دهد. خروجی یک انکودر افزایشی اطلاعاتی را در مورد جابه جایی شفت فراهم می کند، که به طور معمول در جایی دیگر به اطلاعاتی مانند موقعیت، سرعت و مسافت پردازش می شود.انکودر چرخشی در طیف گسترده ای از محل ها مورد استفاده قرار می گیرد که نیاز به نظارت یا کنترل دارند یا هر دو. سیستم مکانیکی از جمله کنترلر های صنعتی، روباتیک، لنزهای عکاسی، دستگاه های ورودی رایانه مانند موس های نوری مکانیکی و تریپل ها، فشارسنج و چرخش پلتفرم های رادار از این نوع انکودر بهره می برند.

انکودر چرخشی سنسوری است که حرکت دورانی را به داده‌های قابل‌خواندن توسط سیستم‌های الکترونیکی تبدیل می‌کند. این داده‌ها می‌توانند نشان‌دهنده‌ی موقعیت زاویه‌ای (Angle)، سرعت چرخش (Speed) یا تعداد دورها (Counts) باشند.

برای مثال، فرض کنید یک موتور الکتریکی باید با سرعت مشخصی بچرخد. انکودر روی شفت موتور نصب می‌شود و تعداد پالس‌های خروجی آن، به کنترلر می‌گوید موتور چند درجه یا چند دور چرخیده است. کنترلر هم با توجه به این داده‌ها سرعت و موقعیت را تنظیم می‌کند.