وقتی صحبت از پایداری و ایمنی در سیستمهای برقی میشود، اغلب افراد به استابلایزر یا محافظ برق فکر میکنند؛ اما در سطحی عمیقتر، تجهیزی وجود دارد که نقش حیاتیتری ایفا میکند — ترانس ایزوله.
این وسیله نه تنها ولتاژ را تنظیم میکند، بلکه بین مدار ورودی و خروجی جداکنندگی الکتریکی کامل ایجاد میکند. در نتیجه، خطر برقگرفتگی، نویز الکتریکی و انتقال اتصال زمین از بین میرود. به همین دلیل، ترانس ایزوله به یکی از تجهیزات ضروری در مراکز صنعتی، پزشکی و آزمایشگاهی تبدیل شده است.
ترانس ایزوله دارای ورودی و خروجی کاملا مجزا (ایزوله) هستند. در ترانس ایزوله ارتباط الکتریکی بین سیمپیچ اولیه و ثانویه وجود ندارد. ارتباط بین سیمپیچها تنها از طریق کوپل مغناطیسی درون هسته صورت میگیرد. ترانس ایزوله علاوه بر تبدیل ولتاژ به مقدار دلخواه، به دلیل ایزوله بودن سیمپیچ اولیه از ثانویه باعث جلوگیری از برق گرفتگی احتمالی فاز به زمین میگردد.
ترانسفورماتور ایزولاسیون یا ترانس ایزوله در سه نوع تک فاز به تک فاز، ترانس ایزوله سه فاز به سه فاز و دو فاز به تک فاز وجود دارد.
انواع ترانس ایزوله
ترانس ایزوله چیست؟
ترانس ایزوله (Isolation Transformer) نوعی ترانسفورماتور است که با هدف ایزولهکردن مدار ورودی از مدار خروجی طراحی شده است. برخلاف ترانسفورماتورهای معمولی که وظیفهی تغییر ولتاژ دارند، ترانس ایزوله معمولاً ولتاژ ورودی و خروجی برابری دارد.
هدف اصلی آن، جداسازی الکتریکی کامل بین دو سمت مدار است تا از انتقال نویز، تداخل الکترومغناطیسی و جریانهای نشتی جلوگیری شود.
ساختار فنی ترانس ایزوله
ترانس ایزوله از دو سیمپیچ مجزا تشکیل شده است:
سیمپیچ اولیه: برق متناوب (AC) را از منبع تغذیه دریافت میکند.
سیمپیچ ثانویه: انرژی را از طریق القای مغناطیسی (بدون تماس مستقیم الکتریکی) به بار مصرفی منتقل میکند.
هسته آهنی: معمولاً از ورقهای سیلیسدار ساخته میشود تا تلفات مغناطیسی کاهش یابد.
محفظه عایق و فیلتر EMC: برای حذف نویز و جلوگیری از میدانهای مزاحم الکترومغناطیسی استفاده میشود.
نحوه عملکرد ترانس ایزوله
در ترانس ایزوله، انرژی تنها از طریق میدان مغناطیسی میان دو سیمپیچ منتقل میشود. هیچ اتصال الکتریکی مستقیمی بین ورودی و خروجی وجود ندارد؛ در نتیجه، اگر در ورودی اتصال زمین یا نویز وجود داشته باشد، به خروجی منتقل نمیشود.
به همین دلیل، ترانس ایزوله علاوه بر تثبیت کیفیت ولتاژ، باعث افزایش ایمنی تجهیزات حساس نیز میشود.
انواع ترانس ایزوله
- ترانس ایزوله تکفاز که مناسب برای مصارف خانگی، اداری و تجهیزات آزمایشگاهی کوچک می باشد.
- ترانس ایزوله سهفاز برای کارخانجات، مراکز صنعتی، بیمارستانها و سرورهای بزرگ استفاده میشود.
- ترانس ایزوله با فیلتر EMC دارای فیلتر مخصوص حذف نویزهای فرکانس بالا، برای تجهیزات اندازهگیری دقیق و دستگاههای پزشکی مناسب است.
- ترانس ایزوله صوتی (Audio Isolation Transformer)که در سیستمهای صدا برای حذف نویز و جلوگیری از حلقه زمین (Ground Loop) استفاده میشود.
مزایای استفاده از ترانس ایزوله
چون هیچ اتصال مستقیم الکتریکی بین ورودی و خروجی وجود ندارد، خطر برقگرفتگی و اتصال زمین حذف میشود. بنابراین برای انسان و تجهیزات دارای ایمنی بیشتری است.
ترانس ایزوله مانع عبور نویزها و فرکانسهای مزاحم از منبع تغذیه به دستگاهها میشود. نویز و تداخل الکترومغناطیسی را حذف می کند.
در تجهیزات پزشکی، CNC و سیستمهای حساس کنترلی افزایش پایداری عملکرد دستگاهها را به دنبال دارد.
هرگونه ولتاژ اضافی یا خطا در ورودی، توسط ایزولاسیون ترانس مهار میشود.از انتقال شوکهای ولتاژی جلوگیری می کند.
با کاهش نویز و نوسانات، قطعات الکترونیکی دوام بیشتری پیدا میکنند. عمر مفید دستگاهها افزایش پیدا می کند.
کاربردهای ترانس ایزوله
- در صنعت جهت ایمنی برق در خطوط تولید، کنترلرها و PLCها کاربرد دارد.
- در پزشکی برای تأمین برق ایمن برای دستگاههای اتاق عمل و MRI کاربرد دارد.
- در آزمایشگاه جهت حذف نویز در ابزارهای اندازهگیری دقیق کاربرد دارد.
- در مخابرات محافظت از تجهیزات شبکه و دیتا سنترها کاربرد دارد.
- در مصارف صوتی و استودیوها حذف نویز و جلوگیری از هوم صدا کاربرد دارد.
- در موارد خانگی و اداری ایمنی برق برای سیستمهای کامپیوتری و UPS را فراهم می کند.
ترانس ایزوله
مشخصات فنی ترانس ایزوله باکیفیت
دارای ولتاژ ورودی و خروجی ۲۲۰ ولت و توان خروجی از ۵۰۰ ولتآمپر تا ۵۰۰ کیلوولتآمپر می باشد. فرکانس کاری ۵۰/۶۰ هرتز دارد و همچنین برای خنککاری در مدلهای کوچک از هوا و در مدلهای صنعتی از روغن استفاده می شود.
دارای سیمپیچ از جنس مس خالص است و راندمان بیش از ۹۵٪ دارد.
برند الکترو ملل با بهرهگیری از هستههای سیلیسدار و سیمپیچهای مسی با عایق حرارتی بالا، یکی از تولیدکنندگان ترانس ایزوله صنعتی و پزشکی در کشور است.
نکات مهم در انتخاب ترانس ایزوله مناسب
- ظرفیت (KVA) را بر اساس توان کل تجهیزات متصل تعیین کنید.
- اگر محیط کاری نویز زیادی دارد (مثل کارگاه یا بیمارستان)، از مدل دارای فیلتر EMC استفاده کنید.
- برای بارهای سهفاز، ترانس ایزوله سهفاز انتخاب کنید.
- از برندهای معتبر با گارانتی و خدمات پس از فروش مطمئن خرید کنید.
- در صورت نیاز به مشاوره فنی، با کارشناسان سایت electromelal.com تماس بگیرید.
نحوه نصب و نگهداری ترانس ایزوله
- دستگاه را در محیط خشک، خنک و دارای تهویه مناسب نصب کنید.
- از تماس مستقیم با رطوبت یا مواد رسانا جلوگیری کنید.
- هر ۶ ماه یکبار اتصالات و دمای بدنه را بررسی کنید.
- در مدلهای روغنی، سطح روغن و نشتی را کنترل کنید.
- در بارهای پیوسته، از ترانس با ظرفیت بالاتر استفاده شود تا داغ نکند.
ترانس ایزوله در سیستمهای پزشکی، نجاتدهندهی خاموش
در بیمارستانها و اتاق عمل، کوچکترین نوسان یا اتصال زمین میتواند فاجعهآمیز باشد. ترانس ایزوله پزشکی با جداسازی کامل مدار برق بیمارستان از شبکه عمومی، از بروز شوک الکتریکی به بیماران جلوگیری میکند.
همچنین باعث میشود دستگاههای حساسی مانند مانیتور قلب، دستگاه سونوگرافی و سیستمهای لیزری بدون نویز و با دقت بالا کار کنند.
ترانس ایزوله یا UPS؟ تفاوت در چیست؟
بسیاری از کاربران تصور میکنند UPS و ترانس ایزوله عملکردی مشابه دارند، اما تفاوت مهمی وجود دارد: UPS انرژی پشتیبان را در زمان قطع برق تأمین میکند. ترانس ایزوله فقط وظیفهی ایمنی و ایزولهسازی مدار را دارد. در واقع، بهترین ترکیب برای سیستمهای حساس، استفاده همزمان از UPS و ترانس ایزوله است.
جمع بندی
ترانس ایزوله یکی از ضروریترین تجهیزات حفاظتی برای سیستمهای حساس است. با جداسازی الکتریکی مدارها، حذف نویز و افزایش ایمنی، نقش کلیدی در پایداری برق و حفاظت از تجهیزات دارد.
اگر به دنبال خرید ترانس ایزوله صنعتی، پزشکی یا اداری هستید، پیشنهاد میکنیم از فروشگاه تخصصی electromelal.com دیدن کنید. این مجموعه با سالها تجربه در تولید و عرضه تجهیزات برقی، انواع ترانس ایزوله باکیفیت را با گارانتی معتبر و مشاوره فنی رایگان ارائه میدهد.